Szerokość torów kolejowych

Po raz kolejny wracam do książki "Zahir" Paula Coelho. To właśnie z niej dowiedziałam się, że rozstaw torów to 4 stopy 8,5 cala lub 143,5 centymetra. Poznałam też historię skąd właśnie taka odległość, a nie inna. Najprawdopodobniej gdyby nie książka nie zgłębiłabym tej wiedzy.

Muszę się jednak przyznać, że jako niewierny Tomasz nie przyjęłam tej wiedzy, jako pewnik. Musiałam sprawdzić czy autor oparł się na faktach. Okazuje się, że tak.

Kto by przypuszczał, że szerokość dzisiejszych torów ma swoje źródło w starożytności? Co ciekawsze w szerokości końskich zadów? Tak, końskich zadów. 

Standardowy rozstaw torów 4 stopy 8,5 cala wprowadził ojciec kolei parowych George Stephenson. Dlaczego Stephenson wymyślił taki rozstaw? Z bardzo prozaicznego powodu. Pierwsze wagony powstawały z przerabianych dorożek,  więc wynalazca ustawił szyny pod typowy rozstaw kół ówczesnych powozów konnych. Dzięki temu do wyrobu wagonów można było używać tych samych narzędzi i oprzyrządowania, co do wyrobu powozów konnych. 

Dobrze, ale dlaczego między kołami powozów była taka właśnie odległość, a nie każda inna? 
Bo antyczne drogi miały właśnie taką odległość kolein. Trzeba pamiętać, że pierwsze dalekobieżne drogi w Europie budowane były przez Imperium Rzymskie dla jego legionów i były odtąd w ciągłym użyciu. Przez lata w drogach tych wyżłobiły się koleiny o rozstawie 4 stopy i 8,5 cala. 

A skąd te koleiny? Kto zadecydował o takiej szerokości dróg?
To jest już spuścizna po starożytnych Rzymianach. Wojenne rydwany Rzymian były zaprzężone w dwa konie - kiedy ustawiło się obok siebie konie hodowanej wówczas rasy, zajmowały dokładnie sto czterdzieści trzy i pół centymetra. Każdy później musiał dostosować się do szerokości kolein wyżłobionych przez rzymskie rydwany wojenne. Gdyby próbowano zastosować jakikolwiek inny rozstaw, to koła wozów łamałyby sie na niektórych starych drogach. 

Tak oto szerokość torów kolejowych w większości państw europejskich pokrywa się rozmiarem z dwoma zadami rzymskich koni bojowych.